Ambulans Şoförü Kinoa ile Kelkit vadisine umut oldu

Köse  Devlet Hastanesinde Ambulans Şoförü olarak görev yapan Bersin (Basri) Mutlu, tahıllara oranla yaklaşık 10 kat daha fazla protein içeren Kinoa bitkisi için Köse ilçesi Salyazı Köyünde yaptığı deneme amaçlı ekimlerden umut verici sonuçlar elde etti.

SOĞUKOLUK: BU YIL 350 DÖNÜM ALANA KİNOA EKİLECEK

Hafta sonu Köse İlçesinde düzenlenen istişare toplantısında Kinoa bitkisi ile ilgili açıklamalarda bulunarak konuyu gündeme taşıyan Köse Kaymakamı Turan Soğukoluk, geçtiğimiz yıl deneme ekimi yapılan Kinoa bitkisinin olumlu sonuçlar vermesi üzerine bu yıl 350 dönüm alanda üretim yapılacağını söyledi. Toplantıda ayrıca, Kinoa bitkisinin daha yaygın hale getirilmesi için İl Özel İdare kaynakları ile çalışmaların yapılmasına yönelik taleplerde dile getirildi.

“YETERLİ HASSASİYET YOK”

Gümüşhane Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü envanterine kayıtlı olmayan bitki için yapılan denemenin olumlu sonuçlar vermesi çiftçiler için yeni bir umut olurken,  değişik toplantılarda konu edilen kinoa bitkisi için çiftçiler, Gümüşhane genelinde yeterli hassasiyetin oluşmadığı görüşünde birleşti.

İLK ÜRETİM AMBULANS ŞOFÖRÜ TARAFINDAN SALYAZI’DA YAPILDI

Köse Devlet Hastanesi’nde ambulans şoförü olarak görev yapan ve aynı zamanda Köse Salyazı Köyünde Kinoa bitkisinin üretimini yaparak örnek çiftçi olan Bersin (Basri) Mutlu ise bu yıl deneme amaçlı yaptığı 20 dönümlük üretimden son derece başarılı sonuçlar elde ettiğini ifade ederek, "Kinoa, Nisan sonu Mayıs başlarında ekimi yapılan bir bitki. 1700 metre ile 2000 metre rakımlarda yetişiyor. Ben bu yıl biraz geç kalmakla birlikte 27 Mayıs tarihinde ekimi yaptım. 20 dönümlük bir arazi üzerinde deneme üretimi gerçekleştirdim. Normalde dönüm başına 1 ton verim almam gerekiyordu ancak geç kaldığım için toplam 6 ton ürün aldım. Bu verim ile birlikte bile çok kazançlı bir sezon oldu. Bu yıl ekim alanımı sadece ben 200 dönüme çıkarttım. Komşularım da bu yıl ekmek için benden Kinoa tohumu aldılar. Onlarla birlikte bu yıl 500 dönüm arazide Kinoa üretimi yapılacak” diye konuştu.
“KİNOA’DA ALMA GARANTİSİ VAR”

Kinoa bitkisi ile ilk olarak İstanbul’da yaşayan bir akrabasının tavsiyesi üzerine tanıştığını kaydeden Mutlu, “Eyüp Doğan isimli akrabamın arkadaşı Kinoa’nın işleme fabrikasını kurdu. Banim Salyazı’da denememi söyledi. Bende Kinoa üreticileri ile görüştüm. Aldığım olumlu görüşlerin ardından geç kalmış olmakla birlikte üretimini gerçekleştirdim. Şu anda biri Edirne İpsala’da olmak üzer iki fabrika ürettiğim ürünün 10 ton olması kaydıyla gelip bizzat Salyazı’dan alma garantisi verdi” dedi.

“100 TON BUĞDAY SATACAĞINA 10 TON KİNOA SAT”

Kinoa bitkisi üretiminin son derece kazançlı olduğunu kaydeden Mutlu, “Bölgemizde genel olarak buğday ekimi yapılıyor. Getirisi belli. Biz çiftçilerin geleceği için yeni ve daha kazançlı ürünlere yönelmemiz gerekiyor. 100 ton buğday satacağına 10 ton Kinoa sat daha karlısın. Üretimi sıkıntısız, kazancı bol ve alım garantisi var. Çiftçi olarak dehe ne isteyelim” şeklinde konuştu.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TARAFINDAN 2013 YILI “ULUSLARARASI KİNOA YILI” İLAN EDİLDİ

Kinoa bitkisinin bulgur ve pirinç gibi tüketilen bir bitki olduğuna vurgu yapan Mutlu, internet üzerinden yaptığı araştırmalar ile ilgili olarak “Kinoa aslında ıspanak ve pancar bitkilerine benzer bir yapı gösteriyor.  2013 yılı Birleşmiş Milletler Tarım Örgütü tarafından “Uluslararası Kinoa Yılı” ilan edildi. Güney Amerika başta olmak üzere ABD ve Avrupa ülkelerinde yaygın olarak tüketilen ancak ülkemizde henüz çok kişi tarafından bilinmeyen kinoa vücut için gerekli tüm amino asitleri içermektedir. ‘Kinoa nedir’ sorusuna verilecek en kısa yanıt ‘bir tahıl türüdür’ olacaktır. Tahıl olarak kabul edilmesine karşın kinoa aslında aynı adlı bitkinin yemişlerinden elde edilmektedir. Dünya çapında gün geçtikçe popülerleşmesinin ana nedeni ise ‘besin değerinin’ oldukça yüksek olmasıdır. Pirinç veya arpa gibi pişirilebilir. Ayrıca pişirme süresi, örneğin pilava göre oldukça kısadır” bilgilerini verdi.

KİNOA BİTKİSİ NEDİR?

Kinoa bitkisi 1-2 metreye kadar uzayan uzun ömürlü bir bitkidir. Bolivya ve Peru’da, And Dağlarının çorak yamaçlarında doğal olarak yetişen Kinoa, tarihi kayıtlara göre bu bölgede M.Ö. 3000-5000 yılından beri yerliler tarafından yetiştirilmektedir.
Şili ve Peru’da bulunan antik mezarlarda bitkinin gıda olarak tüketildiğine dair arkeolojik keşifler yapılmıştır. İspanyol kâşiflerin kıtaya gelmesiyle birlikte Kinoa Güney Amerika geneline, daha sonra da Avrupa kıtasına yayılmıştır.

Kinoa bitkisinin aşırı sıcak ve aşırı soğuğa karşı dayanıksız olması ve en uygun iklim koşullarının And Dağları eteklerinde bulunması, Peru ve Bolivya’nın dünyanın en büyük Kinoa üreticileri olmasını sağlamaktadır.

Ancak bitki tohumları üzerinde yapılan değişikliklerle, Güney Amerika kıyı şeridi iklimlerinde yetişebilmesi için yapılan araştırmalar devam etmektedir.

Kinoa Faydaları Nelerdir?

Tam Protein: Kinoa tohumları tam protein kategorisindedir. Yani vücudun ihtiyaç duyduğu tüm amino asitleri içerir. Tam protein içeren bitkiler oldukça nadirdir ve bu özelliği ile vejetaryenler arasında oldukça popülerdir. Kinoa, kolesterolü yüksek ve yağ içeren hayvansal protein kaynaklarına göre daha sağlıklı bir protein kaynağı olarak görülebilir.

Glüten: Kinoa glüten içermez. Bu nedenle Çölyak hastaları ve glütensiz diyet uygulayanlar için önerilir. Kinoa ile glütensiz ekmekler, çörekler hazırlayabilirsiniz. Kinoa gevrekleri yulaf gevreğine alternatif olarak tüketilebilir.

Kilo Kontrolü: Kinoa kalorisi çok düşük bir tahıl değildir ancak yine de son yıllarda düzenlenen diyet listelerinin pek çoğunda adının geçtiğini görebilirsiniz. Bunun başlıca nedeni kinoanın protein bakımından zengin olması ve yüksek oranda besin lifi içermesidir.

Protein sizi uzun süre tok tutarken besin lifi kan şekeri dalgalanmalarını önleyerek öğünler arasında yaşanabilecek mide kazıntısına engel olur. Ancak fazla Kinoa yemek yüksek kalorisi nedeniyle kilo kaybetmenizi zorlaştırabileceği için kontrollü tüketmelisiniz.

Sindirim: Kinoa diğer tahıllardan yaklaşık 2 kat daha fazla besin lifi içerir. Beslenme uzmanları besin lifi bakımından yetersiz beslenmenin yarattığı en büyük sorun olan kabızlığa karşı Kinoa öneriyor. Besin lifi aynı zamanda diyabet hastalarında kan şekerinin kontrolüne yardımcı oluyor.

Kabızlığın tetiklediği bir diğer sorun olan hemoroide karşı daha fazla Kinoa tüketerek önlem alabilirsiniz.