Gümüşhane'nin Kürtün ilçesi sınırları içinde 38 bin hektarlık alana yayılan Örümcek Ormanları, barındırdığı birçok ağaç türüyle Türkiye'nin önemli "karışık" ormanlarından biri olma özelliğini koruyor.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Gümüşhane Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürü İlbeyi Aydın, “Örümcek Ormanlarında farklı yükselti basamaklarında farklı ağaç türleri olduğu için örtü üstü gibi örtü altı zenginliği de çok çeşitli. Bu farklı çeşitlilikten dolayı bölgede adeta mikroklima özelliği var" dedi.
Türkiye’nin En Önemli Karışık Ormanı
Aydın, Örümcek Ormanlarının, Türkiye'nin önemli "karışık" ormanlarından biri olduğunu belirterek, "Kürtün ilçesinden vadiye girildiğinde önce ladin ve kayınlarla karşı karşıya kalıyoruz. Daha yükseklere çıktıkça ladinle karışık çok sayıda geniş yapraklı ağaç türleri görmek mümkün. Kayının yanı sıra ceviz, kavak, orman gülleri, yaban fındıklarını baskın olarak görebiliyoruz" açıklamasında bulundu.
Anıt Ağaçlar
Örümcek Ormanlarında doğu ladininin yanı sıra batı kayını örneklerinin de bulunduğunu dile getiren Aydın, şöyle devam etti: "Ormanın 263 hektarlık bölümü, Avrupa, Kafkaslar ve ülkemizdeki en yüksek ve çaplı köknar ve ladin ağaçlarını bünyesinde barındırması nedeniyle Orman Bakanlığınca 1998'de koruma alanı ilan edildi. Örümcek Ormanları Tabiat Koruma alanı içinde yer alan 4 köknar tescil edilerek koruma altına alınmıştır. 61,5 metre boyundaki Karadeniz köknarı, Avrupa'nın en uzun köknarıdır. Ormandaki doğu ladinleri ise 57,6 metreyle en boylu, 1,92 metre çaplarında en büyük çap ve çevreye sahip ağaçlar arasında yer almaktadır. Yaşlarının ise 450 olduğu tespit edilmiştir.”
Gen Koruma Alanı
Aydın, Örümcek Ormanları içerisinde, bin 450 rakımda Gen Koruma Alanı bulunduğunu da ifade ederek, "Bu orman, Ladin Gen Koruma Alanıdır. Bu alanda belli zamanlarda çelik ya da tohum alınarak ülkemizin değişik yerlerinde dikimi yapılmaktadır. Gen Koruma Ormanının daha yukarılarında sarıçam ormanları ile karşılaşıyoruz. Sarıçam bölümünde çok özellikte bitki çeşitliliği, çok sayıda otsu bitkiler yer almaktadır" diye konuştu.
"Ağaç çeşitliliği ormanın genetik değerini artırıyor"
Müdür Aydın, Örümcek Ormanlarındaki ağaç çeşitliliğinin ormanın genetik değerini artırdığını kaydederek, şunları söyledi: "Türkiye'de karışık ormanlarımız var ancak farklı mesafelerde görülecek ağaç türleri, Örümcek Ormanlarında mevcut. O nedenle Örümcek Ormanları çok farklı orman özelliği taşımakta. Örümcek Ormanları, Zigana ve diğer ormanlara göre daha kapalı olduğundan dolayı çeşitliliği belirlemek için çok daha detaylı çalışmak gerekiyor. Kapalı ormanlarda tür çeşitliliğinin az olması beklenir fakat Örümcek Ormanlarında farklı yükselti basamaklarında farklı ağaç türleri olduğu için örtü altı zenginliği de çok çeşitli. Bu farklı çeşitlilikten dolayı bölgede adeta mikroklima özelliği var. Bu, nemi ve sıcaklığı belli düzeyde tutuyor. Bu nedenle birçok bitki çeşidinin yaşamasına ve büyümesine imkan sağlıyor."
Örümcek Ormanlarının Özellikleri
Labirenti andıran patikaları, göğe tırmanan ağaçları, hırçın yamaçları, çağıltılı dereleri, şelaleleri, bitkileri ve barındırdığı hayvanlarıyla Avrupa’nın en uzun köknar ve ladinlerinin boy verdiği bir ağaç müzesi olan Örümcek Ormanları, ziyaretçileri bekliyor.
Gümüşhane’nin Kürtün ilçe sınırları içerisinde bin 215 metre rakımda yer alan Örümcek Ormanlarının, 38 bin hektar alana yayıldığı belirtilirken, Avrupa’nın en uzun köknarları ve Balkanların, Kafkasların en boylu ve çaplı ladinlerinin yer kaydedildi.
Kürtün ilçe merkezine 12 kilometre mesafedeki Örümcek ormanları içinde yer alan anıt köknarların en büyüğünün 61,5 metre boyunda, 2.19 metre çapında ve çevre genişliği de 6.91 metre olup Avrupa’nın en büyük köknarı olduğu ifade edildi.
Diğer yandan Örümcek Ormanları içerisinde yer alan Avrupa’nın en uzun köknarları 54,5 metre, 53,5 metre,52,5 metre boylarında olduğu belirtilirken, bu ölçülerdeki diğer köknarların ise 450 yaşında olduğu vurgulandı. Örümcek ormanlarında bulunan köknarlara balta vurulmasın kesilmesin diye, sırım gibi düz pürüzsüz, yakışıklı gövdeleri damgalanarak koruma altına alınıyorlar.
Kürtün ilçesine bağlı Çıkrık düzü mevkiinde bin 370 metre rakımda bulunan Doğu ladin ağaçlarının Balkanlar ve Kafkasya’nın en uzun ve çaplılarının da Örümcek ormanlarında olduğu belirtildi. En büyüğünün boyu 57,6 metre çapı 2,11 metre ve çevre genişliği de 6,65 metre olduğu belirtilirken, diğer ladinlerin ise 54 metre, 49 metre boylarında ve 450 yaşlarında olduğu kaydedildi.
İbrahim Özdemir-Figen Tok