Gümüşhane Üniversitesi, Turizm Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölümü tarafından düzenlenen “Gümüşhane’de Turizmin Bugünü ve Geleceği” adlı çevrimiçi etkinlikte Gümüşhane turizmi üzerine çok önemli konular konuşuldu.
Zigana Doğa Okulu’nun etkinlik paydaşı olduğu programın moderatörlüğünü Turizm Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Kemal Çelik yaptı. Programa “Mağara Turizmi” başlıklı konuşmasıyla Rektör Prof. Dr. Halil İbrahim Zeybek, “Kültür Turizmi” adlı konuşmasıyla Turizm Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi İsmail Çalık, “Doğa Turizmi ve Zigana” başlıklı konuşmasıyla Zigana Doğa Okulu Başkanı Savaş Aydın ve “Kış Turizmi” adlı konuşmasıyla da Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Savaş Evren katılım sağladı.
“Gümüşhane’de 40 civarında turizm potansiyeline sahip mağara bulunuyor”
Çevrimiçi olarak düzenlenen programın açılış konuşmasıyla birlikte “Mağara Turizmi” başlıklı sunumunu gerçekleştiren Rektör Prof. Dr. Halil İbrahim Zeybek, şunları söyledi: “Gümüşhane’de turizmin gelişmesi adına atılacak adımların ve eksikliklerin belirlenmesi için burada toplanmış bulunuyoruz. Bilindiği üzere salgın dolayısıyla hem dünyada hem de ülkemizde her sektörde olduğu gibi turizm sektörü de ciddi anlamda etkilendi. Ülkemizde 2019 yılında 52,5 milyonu bulan turist sayısı, 2020 yılında 15 milyona düşmüş oldu. Yaklaşık %70 gibi ciddi oranda bir daralma yaşandı. Mağara turizmi oldukça önemli bir yere sahiptir. Mağaraları tanımlarken içerisine en az bir insanın sığabileceği kadar bir metre çapındaki yeraltı boşlukları olarak tanımlıyoruz. Dünyada turizme kazandırılmış çok büyük ve uzun mağaralar bulunmaktadır. Bir mağaranın turizme kazandırabilmesi için doğal çekiciliklerinin olması veya tarihi-kültürel özellikleri itibariyle önem taşıyor olması gerekiyor. Gümüşhane gerçekten de jeolojik yapısı, jeomorfolojik özellikleri ve iklim şartları başta olmak üzere ülkemizdeki mağara zengini illerimizden bir tanesidir. Karaca Mağarası 1996 yılında turizme açıldı; ama bizim yaptığımız çalışmalara göre Gümüşhane’de 40 civarında turizm potansiyeline sahip mağara bulunuyor. Bu mağaralar içerisinde turizme açılmasına en yakın mağara, Arılı Mağarası ve Kırklar Mağarasıdır. Bizim Gümüşhane’den mağara turizminden beklenen geliri elde edebilmemiz ve daha çok ziyaretçi çekebilmemiz için turizme açacağımız mağara sayısını artırmamız lazım. Bu nedenle de en kısa süre içerisinde Arılı Mağarası ile ilgili hazırlıkları tamamlamamız gerekiyor. Yalnız mağaralarımız ile ilgili ciddi eksikliklerimiz var. Geçen yıl Prof. Dr. Ali Uzun hocamız ve Prof. Dr. Cevdet Yılmaz hocalarımızla birlikte Karaca Mağarasının halihazır durumuyla ilgili başta damlataşlarındaki renk değişimi olmak üzere mağara içerisindeki birtakım düzenlemelerle ilgili denetim raporu hazırlamıştık. Hazırladığımız raporu Sayın Valimize takdim ettik. Takip ettiğimiz kadarıyla hazırladığımız denetim raporu çerçevesinde gerekli düzenlemeler yapılıyor. Sonuç olarak Gümüşhane ilimiz mağara turizmi açısından çok zengin bir yerde olmasına rağmen, turizme açılan tek bir mağara var. Bu mağara sayısını artırmak için çalışmalarımızı hızlandırmamız ve mağara işletmeciliği ile ilgili eksikliklerimizi gidermek için geç kalmamalıyız.”
“Gümüşhane hem somut hem de somut olmayan unsurlar açısından da çok zengin bir yere sahip”
Rektör Zeybek’in konuşmasının ardından “Kültür Turizmi” başlıklı sunumu Turizm Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi İsmail Çalık gerçekleştirdi. Çalık sunumunda şu noktalara dikkat çekti: “Kültür turizmi kavramı, kapsamı itibariyle somut olan cami, antik kent, kilise, manastır ve benzeri somut kültürel miras unsurlarıyla birlikte somut olmayan kültürel miras unsurları olarak adlandırılan el sanatları, yöresel mimari, müzik ritüelleri ve gastronomi gibi unsurlara yönelik seyahatleri kapsamaktadır. Yapılan seyahatler de kültür turizmi olarak adlandırılabilir. Gümüşhane hem somut hem de somut olmayan unsurlar açısından da çok zengin bir yere sahiptir. Gümüşhane’de arkeolojik, kentsel ve doğal sit alanları, camiler, kiliseler, konaklar, köprüler gibi önemli somut kültürel miras öğeleri bulunmaktadır. Bu bağlamda üzerinde durulması gereken turizm anlamında vizyon projesi olarak adlandırılabilecek bir başlık da Süleymaniye Mahallesi (Eski Gümüşhane) projesidir. Bu mahallemizin hem kış hem de kültür turizmi potansiyeli olduğu söylenebilir. Bir diğer önemli değerimiz Santa harabeleri, Krom Antik Kenti ve İmera Manastırı üçlüsüdür. Bu sene içerisinde Gümüşhane Valiliği’yle birlikte Doğa Tarih Derneği tarafından hazırlanan ‘Krom Vadisi Master Planı’ çalışması bitirilmeye çalışılacaktır. Gelecekte bu bölgelerin gelişmesi açısından koruma kararlarının çıkarılması ve buradaki turizm ile birlikte restorasyon çalışmalarının planlanması oldukça önemlidir. Satala Antik Kenti’nde arkeolojik kazılar başladı. Kazılarda Roma’nın 15’inci Lejyonu’nun bu bölgede olduğu ve kazı çalışmalarının bitirilmesiyle birlikte bunların gün yüzüne çıkarılmasıyla ilgili bir ümit doğdu içimizde, inşallah bu kazı çalışmaları da bir an önce bitirilir.”
Kültür turizmi potansiyeli bulunan alanların geliştirilmesi açısından bazı öneriler sunan Çalık, koruma kararı bulunmayan kültürel değerlerin koruma kararlarının alınması, bu alanlardaki altyapı ve restorasyon çalışmalarının hızlandırılması ve daha sonrasında nitelikli turizm hizmeti verecek tesislerin planlanmasının gerekliliğini vurgulayarak sözlerine son verdi.
“Doğa Turizmi ve Zigana” başlıklı sunumunda ise Zigana Doğa Okulu Başkanı Savaş Aydın, düzenlenen bu programda Gümüşhane turizminin akademik boyutuyla tartışılmasının Gümüşhane için bir kazanç olduğuna inandığını ifade etti. Aydın konuşmasının devamında şunları söyledi: “Halkıyla, şehriyle bütünleşen bir üniversitenin yükselen bir üniversite olarak gördüğüm için bu programda, bizlere de yer verilmesi bizleri mutlu etmiştir. Gümüşhane’nin turizme açılan kapısı olan Zigana, bölgeye bu anlamda oldukça yüksek bir değer katmaktadır. Eko-turizm altyapısının da buna müsait olmasıyla birlikte yöre halkının paydaş olacağı korunabilir ve sürdürülebilir turizm anlayışıyla da ülkenin ve şehrin gelişmesine katkı sunacağına inanıyoruz. Ayrıca bu bölgede sadece Gümüşhane odaklı değil, bütün bölgeyi kapsayacak destinasyonlarla birlikte bölge kalkınabilecektir. Coğrafyamızda sadece Zigana’nın değil, Gümüşhane’nin birçok deresi içilebilir suyla doludur. Özellikle Artabel bölgesindeki güzelliğiyle birlikte bu özellikleri de unutmamak gerekiyor. Biz aynı zamanda coğrafyamızın sanat ve kültürel değerlerine de önem veriyoruz. 2021 yılında Avrupa Birliği’nden destek alarak Zigana Doğa Okulu, Zigana Coğrafyası Derneği olarak 2021 ve 2026’ya kadar olan dönemin stratejik planını hazırlıyoruz. Plan çerçevesinde coğrafyamıza daha olumlu katkılar sunacağımızı düşünüyorum.”
“Türkiye’deki 29 faal kayak merkezinden birisi Zigana’dır”
Programın son sunumunu “Kış Turizmi” başlığıyla Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Savaş Evren yaptı. Evren sunumunda; “Kültür ve Turizm Bakanlığımızın verilerine göre bugün Türkiye’de 9 tanesi faal, 7 tanesi kısmen faal ve 13 tanesi de faal olmayan toplam 29 kayak merkezimizin olduğu görülmektedir. Şu an itibariyle tek faal destinasyonumuz Zigana’dır. Zigana Kayak Merkezi 1991 yılında turizm merkezi ilan edilip 1996 yılında resmi olan açılmış bir destinasyondur. Açıkçası gelecekte bu mevcut pist yeterli olmayacaktır. Dolayısıyla mevcut pistin korunarak zemin etüdüyle birlikte daha bilimsel temele oturtup kapsamlı bir plan oluşturulabilir. Kuzey cepheli alanın tamamen pistlere ayrılarak düzenlenebilir. Çünkü günümüzde çok daha büyük kayak merkezileri ve kayak pistleri bulunmaktadır. Bu şekilde 850 metre gibi bir piste sahip olan kayak merkezinin rekabette ayakta kalması pek mümkün görülmüyor. Kış turizminde bir diğer kayak merkezi projesi de Süleymaniye Kayak Merkezi’dir. Bu proje son 15 yıldır şehir halkının üzerinde çokça konuştuğu bir kayak merkezi projesidir. 1500 metreye yakın iki aşamalı bir telesiyej hattının çekilmesi düşünülüyor. Bir diğer kayak merkezimiz de Çakırgöl Kayak Merkezi’dir. 2005 yılındaki turizm merkezi ilanından bu yana ulaşım sorunundan dolayı üzerine bir şey konulmadı. Halen proje aşamasında beklemektedir” sözlerine yer verdi.
Programa Gümüşhane Üniversitesi dışında, Yıldız Teknik Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, KTÜ, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi’nden akademisyenler katılım göstermiştir. Gümüşhane Üniversitesi Vakfı Başkanı Prof. Dr. Kenan Aydın, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Faruk Alaaddinoğlu, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Uzun ve aynı üniversiteden Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Cantürk Gümüş, Prof. Dr. Hülya Kalaycıoğlu ve Doç. Dr. Coşkun Erüz, Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kenan Araz katılım göstererek Gümüşhane turizmi hakkındaki görüşlerini iletti.