Gümüşhane’den yapılan ihracatın yüzde 98’i madencilik ürünleri

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)'in açıkladığı 2022 yılı ihracat rakamlarına göre Gümüşhane'den yıl içerisinde 64 milyon dolarlık ihracat yapıldı ve Gümüşhane bu rakamla 61.il oldu.

Bir önceki yıl ihracat rakamı 67,4 milyon dolar olan Gümüşhane'de ihracat rakamları yüzde 5 oranında düşerken 64 milyon 34 bin 590 dolarlık ihracat rakamıyla Gümüşhane geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da 81 il içerisinde 61.sırada yer aldı.

İhracat yapılan sektörlere bakıldığında ise her zaman olduğu gibi bu yıl da madencilik sektörü başı çekerken madencilik ürünlerinden yıl içerisinde 63 milyon 835 bin 570 dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Madencilik sektöründe geçtiğimiz yıl 66 milyon 135 bin 320 dolarlık ihracat yapılmıştı. Yıl içerisindeki toplam ihracatın yüzde 98'ini madencilik ürünleri oluştururken, eğer bu kalem olmasaydı Gümüşhane ihracat sıralamasında 81 il arasında 79.sırada bulunacaktı.

Madenciliğin ardından Gümüşhane'den en fazla ihracatı yapılan sektör 1 milyon 148 bin 430 dolarla mobilya, kağıt ve orman ürünleri olurken, 40 bin 140 dolarlık hububat, bakliyat, yağlı tohumları ve mamulleri, 39 bin 710 dolarlık kuru meyve ve mamulleri ihracatı da gerçekleştirildi. Geçtiğimiz yıl hiç olmayan fakat 2022 yılında olan Halı ve Makine ve Aksamları kalemlerinde de ihracat gerçekleştirildi.

İhracat yapılan ülkelere bakıldığında ise Gümüşhane'den Belçika, Çin, Almanya, Güney Kore, İspanya, Bulgaristan, Polonya, Malezya, Finlandiya, İran, ABD, Fransa, Azerbaycan ve Hollanda olmak üzere toplam 14 ülkeye ihracat yapıldı. Geçtiğimiz yıl bu rakam 19 ülkeydi.

Geçtiğimiz yıl Bulgaristan, Polonya, Malezya ve Finlandiya'ya ihracatın olmadığı Gümüşhane'den 2022 yılında bu ülkelere toplam 4,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi. 

Yine geçtiğimiz yıla göre 2022 yılında ihracat oranının en fazla arttığı ülke yüzde 248 ile ABD olurken, onu yüzde 63 ile Belçika, yüzde 24 ile Fransa, yüzde 15 ile Almanya, yüzde 3 ile İspanya izledi.

Gümüşhane’den 2022 yılında Belçika’ya 22,6 milyon, Çin’e 17,3 milyon, Almanya’ya 7,8 milyon, Güney Kore’ye 6,8 milyon, İspanya’ya 4,8 milyon, Bulgaristan’a 2,1 milyon, Polonya’ya 1,3 milyon, Malezya’ya 1,2 milyon, Finlandiya’ya 213 bin, İran’a 92 bin, ABD’ye 32 bin, Fransa’ya 19 bin, Azerbaycan’a 12 bin ve Hollanda’ya 3 bin 270 dolarlık ihracat yapıldı.

Gümüşhane’de madenciliği önemine vurgu yapan ve madencilik sektörünün sadece ihracat rakamlarında değil şehir ekonomisindeki faaliyetlerin de sürdürülmesinde önemli bir yeri olduğunu söyleyen Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası (GTSO) Başkanı İsmail Akçay, çevreye ve insana saygı ön koşuluyla yeni saha çalışmalarını desteklediklerini belirtti. 

“Şehrimizin ihracatının yaklaşık yüzde 98’i maden ürünlerine dayalı”

Kentin tarihinde de madenciliğin önemli bir yer tuttuğunu söyleyen Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İsmail Akçay, “Şehrimiz isminden de anlaşılacağı üzere dünyada bir maden ismiyle anılan tek şehir. Gümüşhane Cumhuriyet öncesinde ağırlıklı olarak gümüş madenlerinin çıkarıldığı, Osmanlı döneminde de akçelerin bir kısmının basıldığı bir madenci kasabası iken, Cumhuriyet’ten sonra Türkiye’nin önemli maden illerinden birisi olarak faaliyete devam ediyor. Bugün geldiğimiz nokta da madencilik ilimizin ekonomisinin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Çevreye ve insana saygı öncelikli olmak üzere madenciliğin ilimizde teşvik edilmesiyle beraber bugün Gümüşhane maden ihraç eden şehirler arasında. Geçtiğimiz yıl 67 milyon Dolar ihracat varken bu yıl 64 milyon Dolar bir ihracatla Türkiye’de ihracat yapan iller arasında 61. Sırada yer aldık. Şehrimizin ihracatının yaklaşık yüzde 98’i maden ürünlerine dayalı. Bu da bize gösteriyor ki gerçekten Gümüşhane’deki esas ihracat potansiyeli maden sektöründe var” dedi. 

“Mevcut maden işletmelerinin yeni saha çalışmaları var” 

Maden sayılarının artmasının önemli olduğunu vurgulayan GTSO Başkanı Akçay, “Bugün ilimizde çalışan 3 adet maden firması var. Yaklaşık 1500-1600 civarında çalışanımız var. Bunun çarpan kat sayısını uzmanlarımız 4 olarak hesap ettiği zaman yaklaşık 6 bin civarında bir çalışana fayda ve hizmet veriyor. Bu madenlerin faaliyetlerinden ötürü şehrimizin esnafı ve tüccarı başta olmak üzere büyük bir çoğunluğu ticari bir faaliyet elde ediyor. Bu ticari potansiyelleri ile beraber ekonomilerini devam ettirmeye çalışıyorlar. Maden sahalarının sayısında artış olmasında fayda var. Gümüşhane bir madenci şehri ama tabi ki öncelikli olarak insana ve çevreye saygılı bir madenciliği biz destekliyoruz, özellikle bunun altını çizmek istiyorum. Mevcut maden işletmelerimizin yeni saha çalışmaları var, yeni rezervler, yeni yataklar bulunması konusunda. Biz bu çalışmalardan çok ümitliyiz. 2 firmamızda önemli ölçüde altın çıkarılıyor. Bir firmamızda altının dışında bakır, kurşun, çinko ağırlıklı olarak çıkarılıyor ve ihracat bunların üzerinde yoğunlaşıyor. Altın üreten firmaların ihracatı yok bildiğiniz gibi çünkü üretilen altınların alıcısı Merkez Bankası bu nedenle ihracat söz konusu değil. İhracat yapan maden firmalarımızın merkezlerinin Gümüşhane’ye alınması konusunda yaptığımız çalışmalar sonucunda 2017 yılında bir maden firmamız merkezini Gümüşhane’ye aldı ve faaliyetlerini sürdürüyor. Yaptığı ihracatı Gümüşhane’den yapıyor dolayısıyla ilimize ekonomik olarak katkı sağlarken sosyal statü olarak da katkı sağlıyor” diye konuştu.

Sonuç olarak 2017 yılına kadar ihracat sıralamasında diplerde olan Gümüşhane, 2016 yılında dönemin Valisi Okay Memiş ve GTSO Başkanı İsmail Akçay tarafından düzenlenen toplantıda maden firmalarından şirket merkezleri ve şubelerini Gümüşhane'ye taşımalarını istemeleri ve bu talebe yalnızca Gümüştaş Madenciliğin karşılık vererek 2017 yılı itibariyle vergi dairesi ve vergi numarasını Gümüşhane'ye naklederek tüm ticari işlemlerini Gümüşhane üzerinden yapmaya başlamasıyla Gümüşhane’nin ihracat rakamları bu tarihten sonra yükselmeye başlamıştı. Kentte faaliyet gösteren Koza Altın ve Yıldız Bakır Madencilik firmalarının vergi levhasının başka illerde olması nedeniyle yaptıkları ihracatlar doğrudan o şehrin rakamlarına yansıyor.

Gümüşhane’nin 2005’ten bugüne ihracat rakamları ise şöyle:

2022 64.034.594 $
2021 67.407.717 $
2020 38.612.564 $
2019 50.866.965 $
2018 35.127.528 $
2017 51.690.446 $
2016 158.663 $
2015 228.678 $
2014 764.382 $
2013 134.455 $
2012 5.487.398 $
2011 265.272 $
2010 344.647 $
2009 114.546 $
2008 7.935 $
2007 140.165 $
2006 15.179 $
2005 42.052 $