Kentsel Vizyon Platformu, Gümüşhane’nin de aralarında bulunduğu 81 ili imar planlarına dayalı bir yaklaşımla değil de kentsel vizyon yaklaşımı ile kentsel vizyonunu çıkardı. Buna göre Gümüşhane’ye “Üreten Kent Gümüşhane” vizyonu biçildi ve tüm aşamaları detaylı şekilde anlatıldı.
Plancı, sosyolog, mimar ve tasarımcılardan teşekkül eden ve kent dinamiklerini algılamak amacıyla Kentsel Strateji şirketi tarafından geliştirilen yeni bir analiz yöntemi olan BEK Analizi çalışmaları gerçekleştirilen çalışma sonucunda kentler arasında bölgesel işbirliği senaryoları hazırlanarak kent kurgusuna yönelik şemalar ve vizyon tanımları yapıldı. Kentin öncelikli 10 temel sorunu ile 10 fırsatının ortaya çıkarıldığı çalışmada ayrıca sorunların çözümü için de projeler geliştirildi.
Gümüşhane için yapılan kentsel vizyon çalışmasına göre şehrin 10 temel sorunu sırasıyla, doğal kaynakların çevreye duyarlı ve etkin kullanılmaması, plansız kentleşme, ulaşım ve lojistik olanaklarının sınırlılığı, tanıtım eksikliği ve sektörler arası örgütsüzlük, sektörel darlık ve iş güvensizliği, tarım ve hayvancılığın modernize olamaması, oturmuş sanayi ve turizm kültürü ve altyapısının olmaması, kolektif girişim ve yatırım anlayışının zayıflığı, nitelikli insan gücü eksikliği, kırsal kesimde genç nüfus kaybı, 10 temel fırsatının sırasıyla üniversite, turizm potansiyeli, madenler açısından zenginlik, organik tarım ve hayvancılık, doğal kaynakların çeşitliliği ve yoğunluğu, belirli sektörlerde tecrübe ve birliktelik, kalkınmada öncelikli il, lojistik konumu (tarihi ipek yolu, kuzey-güney aksı), kültürel ve sosyal zenginlik ve doğal spor alanları olduğu belirlendi.
“BÖLGEYE “YAŞAM” VERECEK OLAN “ÜRETEN KENT” GÜMÜŞHANE”
Gümüşhane’nin bölge içinde hangi stratejik rolü üstleneceğine dair yapılan araştırma sonucu şu şekilde: “Gümüşhane, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’na bağlı Artvin, Giresun, Ordu, Rize ve Trabzon illerinin Doğu Anadolu ve Tarihi İpek Yolu’na açılan kapısıdır. Bölgesel işbirliği kurgusunda Gümüşhane’nin rolü sahip olduğu kaynaklar ve konumu ile ‘üreten kent’ olarak tanımlanmalıdır. Gümüşhane, Doğu Anadolu ve Karadeniz’e hâkim konumu ve önemli merkezlere yakınlığının yanı sıra toprak altı ve üstü zenginlikleri ile farklı koridorların kesişimindeki bir odak noktası olarak düşünülmelidir. Zengin kaynakları ve tarihi, kültürel ve doğal birikimi ile tarihinin derinliklerinden taşıdığı üretim ruhu Gümüşhane’nin “Üreten Kent” temasını güçlendirmektedir. Bölgenin; coğrafi yapısı göz önüne alındığında, kaynakların ve potansiyellerin etkin bir şekilde değerlendirilebilmesi için doğal ve kurumsal sınırları aşarak işbirliği içinde olan yeni bir bölgesel ağ sistemi kurgulanması kaçınılmazdır. Gümüşhane öncelikle Trabzon ve Erzincan, Elazığ ve Erzurum üçgeni ile demiryolu altyapısını tamamlayarak ve mevcut karayolu bağlantısını iyileştirerek, geliştirerek ve ürünlerin taşıma maliyetlerini azaltarak Karadeniz Havzası’na açılacaktır. Madeni kaynakların ve sanayi alanların entegrasyonunu sağlayarak öncelikle kendi içinde güçlü ve üretken bir yapı kazanacaktır. Yeni kurguda, doğal kaynaklarını etkili ve ekonomik kullanan, üreterek gelişen bir Gümüşhane öngörülmektedir. Oluşturulan çok yönlü ulaşım ağı ile Gümüşhane organik tarım ve hayvancılık ürünlerini ve de gıda sanayi sektöründen elde edilecek ürünleri kısa sürede iç ve dış pazara sürebilecektir. Doğal, kültürel ve tarihi değerler işbirliği ile ele alınarak turistik rotalar oluşturulacaktır. Özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki komşuları ile doğa, tarih ve kültür rotaları, Doğu Anadolu ile doğa sporları ve hayvancılık koridorları kurulacaktır. Bölge kendi içinde güçlenerek ve uluslararası sistem içinde işbirlikleri ile üst ölçekli kurgu içinde önemli bir konum kazanacaktır. Gümüşhane bölgenin üretim merkezi olacak ve maden, tarım ve hayvancılık ile turizm koridorları ile bölgeye “Yaşam” verecektir.”
KENT KURGUSU
Gümüşhane’nin yeni kent kurgusu ile ilgili çalışma sonuçlarına da yer verilen raporda, Gümüşhane’nin kent kurgusunun bölgesel politika ve stratejilere uygun olarak bölge içindeki konumu da dikkate alacak şekilde olması gerektiğine dikkat çekildi.
Turizm, sanayi, tarım ve hayvancılık sektörleri arasındaki dengenin güçlü ve kararlı bir yapıda kurgulanması Gümüşhane’nin stratejik yönünü belirleyeceği ifade edilen raporda şehrin bölgesel kurgudaki yerine uygun olarak üretim odağı olması gerektiği ve gelişmek için bölgesi ile koridorlar üretecek şekilde yeni bir model ortaya koyması gerektiği ifade edildi.
Buna göre Üreten Kent Gümüşhane’nin öncelikleri şu şekilde belirlendi: “Çok yönlü ve etkili ulaşım ağı kurgulanması. Üretim ve üniversite ilişkisi. Doğal, tarihi ve kültürel değerlerin tanıtımlarının yapılması. Turizm için altyapı ve yatırımların sağlanması. Yeni sektörlerin oluşturulması. Sanayi alanlarının madencilik, tarımsal ve hayvansal üretim ile su ürünlerine yönelik gelişmesi. Organik tarım ve hayvancılık yapılması. İş güvenliği ve istihdam olanakları.”
ÜRETEN KENT GÜMÜŞHANE’NİN ALT TEMALARI: SAKLI BEREKET, DOĞAL BEREKET, KELKİT’İN BAŞLANGICI
“Üreten Kent Gümüşhane” kentsel vizyonunda “Saklı Bereket” teması ile madenlere, “Kelkit’in Başlangıcı” teması altında Kelkit Çayı Havzasına ve “Doğal Bereket” teması ile Gümüşhane’nin zengin doğal değerler ile olağanüstü güzelliklere sahip doğa parkları, doğa koruma alanları ve yaylalarına vurgu yapılırken, bu üç temanın aynı zamanda üç farklılık olduğu belirtildi.
Raporda ilgili bölümde yer alan ifadeler şöyle: “Gümüşhane, altın, gümüş, bakır, çinko, demir, kurşun ve kömür yatakları olmak üzere, maden potansiyeli açısından zengin bir ildir. Bu madenlerin y anı sıra kireçtaşı ve mermer üretimi de bulunmaktadır. Kentteki istihdamın önemli bir kısmının bu sektörlerde gerçekleştiği düşünüldüğünde, toprağın saklı bereketinin gün yüzüne çıkarılması ve son ürün olarak, katma değeri yüksek bir şekilde değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Tarihi boyunca maden kaynakları ile büyüyen, gelişen, pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Gümüşhane, üniversite ile birlikte çalışmalar, araştırmalar yaparak, maden enstitüleri açarak üretim dinamizmi yakalayacaktır.
Kelkit’in Başlangıcı Gümüşhane, Giresun, Erzincan ve Sivas’tan Tokat’a ulaşan Kelkit Çayı Havzası, yaklaşık 6000 yıllık tarih boyunca, üzerinde büyük uygarlıkların yaşadığı, üç ırmağın kollarını kapsamaktadır. Bereketli Kelkit Vadisi, binyıllardır yaşattığı kültür çeşitliliğini bu güne kadar taşımıştır. Havzanın korunan doğası ve kültür hazinesini yaşatan Kelkit Çayı ise, Gümüşhane topraklarından doğmaktadır.
Doğal Bereket Gümüşhane zengin doğal değerlere ve olağanüstü güzelliklere sahip, doğa parkları, tabiat koruma alanları, yaylaları, dağları, nehirleri, kültürel, folklorik özellikleri, etkileyici doğal peyzaj, biyolojik çeşitlilik ve yaban hayatı ile eşsiz bir doğal berekete sahiptir. Sahip olduğu ekolojik değerler ile doğa turizminde birçok aktiviteye olanak sağlamaktadır. Limni Gölü, Tomara Şelalesi ve Artabel Gölleri Tabiat Parkları; Avrupa’nın en uzun ve çaplı ladin ve göknar türlerini barındıran doğal yaşlı ormanıyla Örümcek Ormanı Tabiatı Korunma Alanı; doğaseverlerin vazgeçemediği Karaca Mağarası; doğa harikası yaylaları ile nitelikli peyzaj değerlere sahip dağ ve doğa gezi alanları doğa turizminde öne çıkmakta ve Gümüşhane’yi bölgenin cazibe merkezlerinden biri haline getirmektedir. Verimli ovaları ve yaylaları, organik tarıma ve hayvancılığa oldukça uygundur.”
Raporda Gümüşhane’nin geleceği için belirlenen 10 temel ilke ise şu şekilde:
1. TEMEL: Çeşitlilik
2. TARİH: Medeniyetler Beşiği
3. TALİH: Gümüşten Gümüşhane’ye
4. TOPLUM: İnsan
5. TAŞ: Maden
6. TİCARET: Üretim
7. TARIM: Doğanın Bereketi
8. TEMA: Koridor
9. TÜNEL: Ulaşım Ağı
10. TANIM: Üreten Kent
RAPORUN TAMAMINA ULAŞMAK İÇİN BURAYI TIKLAYINIZ
Plancı, sosyolog, mimar ve tasarımcılardan teşekkül eden ve kent dinamiklerini algılamak amacıyla Kentsel Strateji şirketi tarafından geliştirilen yeni bir analiz yöntemi olan BEK Analizi çalışmaları gerçekleştirilen çalışma sonucunda kentler arasında bölgesel işbirliği senaryoları hazırlanarak kent kurgusuna yönelik şemalar ve vizyon tanımları yapıldı. Kentin öncelikli 10 temel sorunu ile 10 fırsatının ortaya çıkarıldığı çalışmada ayrıca sorunların çözümü için de projeler geliştirildi.
Gümüşhane için yapılan kentsel vizyon çalışmasına göre şehrin 10 temel sorunu sırasıyla, doğal kaynakların çevreye duyarlı ve etkin kullanılmaması, plansız kentleşme, ulaşım ve lojistik olanaklarının sınırlılığı, tanıtım eksikliği ve sektörler arası örgütsüzlük, sektörel darlık ve iş güvensizliği, tarım ve hayvancılığın modernize olamaması, oturmuş sanayi ve turizm kültürü ve altyapısının olmaması, kolektif girişim ve yatırım anlayışının zayıflığı, nitelikli insan gücü eksikliği, kırsal kesimde genç nüfus kaybı, 10 temel fırsatının sırasıyla üniversite, turizm potansiyeli, madenler açısından zenginlik, organik tarım ve hayvancılık, doğal kaynakların çeşitliliği ve yoğunluğu, belirli sektörlerde tecrübe ve birliktelik, kalkınmada öncelikli il, lojistik konumu (tarihi ipek yolu, kuzey-güney aksı), kültürel ve sosyal zenginlik ve doğal spor alanları olduğu belirlendi.
“BÖLGEYE “YAŞAM” VERECEK OLAN “ÜRETEN KENT” GÜMÜŞHANE”
Gümüşhane’nin bölge içinde hangi stratejik rolü üstleneceğine dair yapılan araştırma sonucu şu şekilde: “Gümüşhane, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’na bağlı Artvin, Giresun, Ordu, Rize ve Trabzon illerinin Doğu Anadolu ve Tarihi İpek Yolu’na açılan kapısıdır. Bölgesel işbirliği kurgusunda Gümüşhane’nin rolü sahip olduğu kaynaklar ve konumu ile ‘üreten kent’ olarak tanımlanmalıdır. Gümüşhane, Doğu Anadolu ve Karadeniz’e hâkim konumu ve önemli merkezlere yakınlığının yanı sıra toprak altı ve üstü zenginlikleri ile farklı koridorların kesişimindeki bir odak noktası olarak düşünülmelidir. Zengin kaynakları ve tarihi, kültürel ve doğal birikimi ile tarihinin derinliklerinden taşıdığı üretim ruhu Gümüşhane’nin “Üreten Kent” temasını güçlendirmektedir. Bölgenin; coğrafi yapısı göz önüne alındığında, kaynakların ve potansiyellerin etkin bir şekilde değerlendirilebilmesi için doğal ve kurumsal sınırları aşarak işbirliği içinde olan yeni bir bölgesel ağ sistemi kurgulanması kaçınılmazdır. Gümüşhane öncelikle Trabzon ve Erzincan, Elazığ ve Erzurum üçgeni ile demiryolu altyapısını tamamlayarak ve mevcut karayolu bağlantısını iyileştirerek, geliştirerek ve ürünlerin taşıma maliyetlerini azaltarak Karadeniz Havzası’na açılacaktır. Madeni kaynakların ve sanayi alanların entegrasyonunu sağlayarak öncelikle kendi içinde güçlü ve üretken bir yapı kazanacaktır. Yeni kurguda, doğal kaynaklarını etkili ve ekonomik kullanan, üreterek gelişen bir Gümüşhane öngörülmektedir. Oluşturulan çok yönlü ulaşım ağı ile Gümüşhane organik tarım ve hayvancılık ürünlerini ve de gıda sanayi sektöründen elde edilecek ürünleri kısa sürede iç ve dış pazara sürebilecektir. Doğal, kültürel ve tarihi değerler işbirliği ile ele alınarak turistik rotalar oluşturulacaktır. Özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki komşuları ile doğa, tarih ve kültür rotaları, Doğu Anadolu ile doğa sporları ve hayvancılık koridorları kurulacaktır. Bölge kendi içinde güçlenerek ve uluslararası sistem içinde işbirlikleri ile üst ölçekli kurgu içinde önemli bir konum kazanacaktır. Gümüşhane bölgenin üretim merkezi olacak ve maden, tarım ve hayvancılık ile turizm koridorları ile bölgeye “Yaşam” verecektir.”
KENT KURGUSU
Gümüşhane’nin yeni kent kurgusu ile ilgili çalışma sonuçlarına da yer verilen raporda, Gümüşhane’nin kent kurgusunun bölgesel politika ve stratejilere uygun olarak bölge içindeki konumu da dikkate alacak şekilde olması gerektiğine dikkat çekildi.
Turizm, sanayi, tarım ve hayvancılık sektörleri arasındaki dengenin güçlü ve kararlı bir yapıda kurgulanması Gümüşhane’nin stratejik yönünü belirleyeceği ifade edilen raporda şehrin bölgesel kurgudaki yerine uygun olarak üretim odağı olması gerektiği ve gelişmek için bölgesi ile koridorlar üretecek şekilde yeni bir model ortaya koyması gerektiği ifade edildi.
Buna göre Üreten Kent Gümüşhane’nin öncelikleri şu şekilde belirlendi: “Çok yönlü ve etkili ulaşım ağı kurgulanması. Üretim ve üniversite ilişkisi. Doğal, tarihi ve kültürel değerlerin tanıtımlarının yapılması. Turizm için altyapı ve yatırımların sağlanması. Yeni sektörlerin oluşturulması. Sanayi alanlarının madencilik, tarımsal ve hayvansal üretim ile su ürünlerine yönelik gelişmesi. Organik tarım ve hayvancılık yapılması. İş güvenliği ve istihdam olanakları.”
ÜRETEN KENT GÜMÜŞHANE’NİN ALT TEMALARI: SAKLI BEREKET, DOĞAL BEREKET, KELKİT’İN BAŞLANGICI
“Üreten Kent Gümüşhane” kentsel vizyonunda “Saklı Bereket” teması ile madenlere, “Kelkit’in Başlangıcı” teması altında Kelkit Çayı Havzasına ve “Doğal Bereket” teması ile Gümüşhane’nin zengin doğal değerler ile olağanüstü güzelliklere sahip doğa parkları, doğa koruma alanları ve yaylalarına vurgu yapılırken, bu üç temanın aynı zamanda üç farklılık olduğu belirtildi.
Raporda ilgili bölümde yer alan ifadeler şöyle: “Gümüşhane, altın, gümüş, bakır, çinko, demir, kurşun ve kömür yatakları olmak üzere, maden potansiyeli açısından zengin bir ildir. Bu madenlerin y anı sıra kireçtaşı ve mermer üretimi de bulunmaktadır. Kentteki istihdamın önemli bir kısmının bu sektörlerde gerçekleştiği düşünüldüğünde, toprağın saklı bereketinin gün yüzüne çıkarılması ve son ürün olarak, katma değeri yüksek bir şekilde değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Tarihi boyunca maden kaynakları ile büyüyen, gelişen, pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Gümüşhane, üniversite ile birlikte çalışmalar, araştırmalar yaparak, maden enstitüleri açarak üretim dinamizmi yakalayacaktır.
Kelkit’in Başlangıcı Gümüşhane, Giresun, Erzincan ve Sivas’tan Tokat’a ulaşan Kelkit Çayı Havzası, yaklaşık 6000 yıllık tarih boyunca, üzerinde büyük uygarlıkların yaşadığı, üç ırmağın kollarını kapsamaktadır. Bereketli Kelkit Vadisi, binyıllardır yaşattığı kültür çeşitliliğini bu güne kadar taşımıştır. Havzanın korunan doğası ve kültür hazinesini yaşatan Kelkit Çayı ise, Gümüşhane topraklarından doğmaktadır.
Doğal Bereket Gümüşhane zengin doğal değerlere ve olağanüstü güzelliklere sahip, doğa parkları, tabiat koruma alanları, yaylaları, dağları, nehirleri, kültürel, folklorik özellikleri, etkileyici doğal peyzaj, biyolojik çeşitlilik ve yaban hayatı ile eşsiz bir doğal berekete sahiptir. Sahip olduğu ekolojik değerler ile doğa turizminde birçok aktiviteye olanak sağlamaktadır. Limni Gölü, Tomara Şelalesi ve Artabel Gölleri Tabiat Parkları; Avrupa’nın en uzun ve çaplı ladin ve göknar türlerini barındıran doğal yaşlı ormanıyla Örümcek Ormanı Tabiatı Korunma Alanı; doğaseverlerin vazgeçemediği Karaca Mağarası; doğa harikası yaylaları ile nitelikli peyzaj değerlere sahip dağ ve doğa gezi alanları doğa turizminde öne çıkmakta ve Gümüşhane’yi bölgenin cazibe merkezlerinden biri haline getirmektedir. Verimli ovaları ve yaylaları, organik tarıma ve hayvancılığa oldukça uygundur.”
Raporda Gümüşhane’nin geleceği için belirlenen 10 temel ilke ise şu şekilde:
1. TEMEL: Çeşitlilik
2. TARİH: Medeniyetler Beşiği
3. TALİH: Gümüşten Gümüşhane’ye
4. TOPLUM: İnsan
5. TAŞ: Maden
6. TİCARET: Üretim
7. TARIM: Doğanın Bereketi
8. TEMA: Koridor
9. TÜNEL: Ulaşım Ağı
10. TANIM: Üreten Kent
RAPORUN TAMAMINA ULAŞMAK İÇİN BURAYI TIKLAYINIZ