Halk Sağlığı Müdürü Dr. Engin Pehlivan, bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığını söyledi.
Yaptığı açıklamada her yıl onlarca kişinin özellikle soba kaynaklı karbonmonoksit gazı ile zehirlendiğini kaydeden Pehllivan, “Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.” dedi.
Pehlivan, soba ve bacalarla ilgili uyulması gereken kuralları şöyle sıraladı:
• Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
• Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt azar azar ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
• İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
• Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
• Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,
• Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
• Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı,
• Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir.
• Karbonmonoksit zehirlenmesi mutlaka hastanede tedavi edilmelidir.
• Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ücretsiz aranabilen 114 Zehir Danışma Hattından zehirlenmelerde yapılacak ilk yardım hakkında gerekli bilgi alınabilinir.
• Karbonmonoksit zehirlenmesi durumunda gazdan etkilenen kişi temiz havalı bir ortama alınmalı, gazın bulunduğu mekan hemen havalandırılmalı ve ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no'lu telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır.
Yaptığı açıklamada her yıl onlarca kişinin özellikle soba kaynaklı karbonmonoksit gazı ile zehirlendiğini kaydeden Pehllivan, “Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.” dedi.
Pehlivan, soba ve bacalarla ilgili uyulması gereken kuralları şöyle sıraladı:
• Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,
• Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt azar azar ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,
• İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,
• Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,
• Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,
• Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,
• Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı,
• Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir.
• Karbonmonoksit zehirlenmesi mutlaka hastanede tedavi edilmelidir.
• Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ücretsiz aranabilen 114 Zehir Danışma Hattından zehirlenmelerde yapılacak ilk yardım hakkında gerekli bilgi alınabilinir.
• Karbonmonoksit zehirlenmesi durumunda gazdan etkilenen kişi temiz havalı bir ortama alınmalı, gazın bulunduğu mekan hemen havalandırılmalı ve ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no'lu telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır.