Kuraklık enerji sektörünü de vurdu

Vauk Dağından doğup Karadeniz’e dökülen ve geçtiği 160 kilometre boyunca derin vadilere hayat veren Harşit çayı üzerinde enerji üretimi için yapılan Torul Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) gölünün su seviyesi yağışsız geçen sonbahar ve kış mevsimi nedeniyle düştü.

Son yılların en yağışsız kış mevsimini geçiren Gümüşhane’de elektrik enerjisi üretimi amacıyla yapılan Torul Barajı gölü havzasında yaklaşık 55 metre çekilen su seviyesi nedeniyle elektrik üretimi azaldı.

Geçen yılın aynı mevsiminde bölgede kar kalınlığının 50 santimetreye ulaştığını ve Torul Baraj gölünün su seviyesinin ilk defa bu kadar düştüğünü söyleyen baraj çevresinde yaşamlarını sürdüren Köprübaşı Mahallesi sakinleri, endişeli olduklarını dile getirdi.

Konuyla ilgili konuşan Gümüşhane Üniversitesi Gümüşhane Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Mahmut Sarı ise barajlardaki su seviyelerinde azalma meydana geldiğini ve bu nedenle barajlarda enerji üretiminin düştüğünü söyleyerek suyun ve elektriğin tasarruflu kullanılması noktasında uyarılarda bulundu.

“Kürtün ve Torul barajlarına gelen su miktarının yüzde 50’lere yakın azaldığı görülmektedir”

Yağışsız geçen sonbahar ve kış aylarında barajlardaki su seviyesinin yüzde 50 oranında azaldığının altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Mahmut Sarı, “Ülkemiz genelinde yaşanan kuraklıklar barajlardaki su seviyelerinin giderek azalmasına, dolaylı olarak da elektrik üretimine etkisini negatif göstermeye başlamıştır. Her yıl elektrik üretimine ihtiyacın artmasıyla daha stratejik bir önem arz eden hidroelektrik santrallerde geçen yılın aynı zamanlarına göre akarsu ve nehirlerden taşınan su miktarı yaklaşık olarak yüzde 40 oranlarında azalım göstermiştir. Bölgemize baktığımızda, küresel ısınmanın etkisiyle yağış rejimlerindeki mevsimlere göre anormal değişiklikler, geçen yılın bu dönemleriyle kıyasladığımızda Kürtün ve Torul barajlarına gelen su miktarının yüzde 50’lere yakın azaldığı görülmektedir. Bu durumlarda, hidroelektrik santrallerde yetersiz su kapasitesinden kaynaklı minimum işletme kotlarında elektrik enerjisi üretimine ara vermek durumunda kalınabilmektedir” dedi.

“Vatandaşlarımızdan gerek kullandıkları elektrik enerjilerinde gerekse suyun kullanımı konusunda büyük hassasiyet göstermelerini bekliyoruz”

Minimum işletme kotlarında elektrik üretimine devam edilmesi halinde barajdaki özgül su sarfiyatının çok yüksek değerlere çıkması nedeniyle jeneratörlerin kavitasyon gibi benzeri olaylarla karşılaşılabileceğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurgulayan Sarı, “Kavitasyon olayı, hidrolik türbinlerde son derece yaygın olan ama hiç görülmesi istenmeyen bir olay olup, hidroelektrik santrallerde vibrasyona, performans azalmasına bağlı olarak verimin düşmesine ve türbini oluşturan malzemelerde hasarlara neden olmaktadır. Dolayısıyla, yağışların mevsim normallerinin çok altında seyretmesi nedeniyle yaşanan su sıkıntılarının önüne geçebilmek için enerjinin etkin ve verimli kullanılabilmesine dikkat edilmelidir. Bu bağlamda, bütün vatandaşlarımızdan gerek kullandıkları elektrik enerjilerinde gerekse suyun kullanımı konusunda büyük hassasiyet göstermelerini bekliyoruz. İnşallah önümüzdeki günlerde yağışlar mevsim normallerine geri döner ve barajlarımız tam kapasitede çalışmalarına devam ederler” diye konuştu.

“İleride elektrik kesintimiz olur mu olmaz mı bilemiyoruz”

Kış aylarında kar yağışı olmamasının endişe verici olduğunu söyleyen Torul ilçesi Köprübaşı Mahallesi sakini Metin Baydar, “Şu an hâlihazırda elektrik kesintimiz yok ama ileride olur mu olmaz mı bilemiyoruz. İnşallah kar yağar, su çok olur, barajlarımız dolar ve elektrik üretimi olur. Şu anda kar yağması lazım ama tabi ki kar yok. Şu an için endişeliyiz. Tüm Türkiye genelinde bir kuraklık var ama bizim burada da Allah bilir ne olacağını. Bu mevsimde yağışların olmaması normal değil yani. Geçen sene bu zamanlarda 15-20 hatta 50 santimetreye ulaşan kar yağmıştı. Su belki de bir tribünü zor çalıştırıyor. İnşallah su artar da elektriğimiz fazlalaşır” ifadelerini kullandı.