TEMA Vakfı Gümüşhane temsilcisi Yusuf Oral, geçtiğimiz günlerde Valilik tarafından yapılan ‘Etkin Su Yönetimi’ platformunun ülke çapındaki ilk çalışma olduğunu belirterek, emeği geçen herkese teşekkür etti.
Yaptığı açıklamada son yıllarda ülke genelinde etkin şekilde kuraklık yaşandığını hatırlatan Oral, 2014 yılı yaz ayında yüzyılı aşkın süredir aktığı bilinen su kaynaklarının kuruması, kırsal kesimde yaşamı zorlaştırmakta ve bu durumun insanları endişeye sevk ettiğini belirterek, “Bütün canlıların en temel ihtiyacı olan su, Gümüşhane Valiliği tarafından 26.12.2014 tarihinde düzenlenen ''etkin su kullanımı'' konulu toplantıda masaya yatırılmıştır. Son yıllarda ilimizde görülen kuraklıklardan dolayı karşılaşılan sorunların ele alındığı ve kuraklıkla mücadele için düğmeye basıldığı bu çalışma kesinlikle tüm illerimizde örnek alınıp uygulanacak niteliktedir. TEMA Vakfı genel merkezi ile paylaştığımız bu çalışmayı il temsilciliklerimiz kanalı ile tüm illerde örnek çalışma olarak gösterilmesi için gerekli adımları atacağız. Ülke çapında tüm Valiliklerde benzer amaç doğrultusunda platformların kurulması için ön ayak olarak yaygınlaşmasını sağlayacağımız gibi, kurulan bu platformlar sayesinde tutulan envanterlerin bir sonuç raporu haline getirilmesi ve dünyaya örnek çalışma olarak sunulması için üzerimize düşen tüm sorumlukları yerine getireceğiz.” dedi.
Oral, TEMA Vakfı Gümüşhane Temsilciliği olarak Gümüşhane Valiliği tarafından düzenlenen ''etkin su kullanımı'' konulu toplantıya ve izlenecek yolların belirlenmesine katkı sağlamak amacı ile atılacak adımlarla ilgili önerilerini şöyle sıraladı:
1- Şehrin su potansiyelinin belirlenerek su sicilinin oluşturulmalı, Suların kalite ve kirliliğinin güncel verilerle belirlenmesi gerekmektedir.
2- Gölet ve sedde'ler gibi yüzey sularını biriktirici yatırımların yapılması ve yapılacak olan yüzey su biriktirmelerinde buharlaşmayı engelleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir. ( Gölet yapımında dar vadi seçimi, üzeri kapalı sistem v.b)
3- Sulak alanlarda yapılacak her türlü çalışmada doğal yaşamın göz ardı edilmemesi ve bu hususta gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Özellikle yeraltı su kaynaklarını besleyen akarsu yataklarının yapılaşmaya açılmaması için tedbirler alınması gerekmektedir.
4- Madencilik sektörü ve yol inşaatlarında yapılan patlatmalar iyi denetlenmeli ve yeraltı suları açısından risk oluşturacak nitelikteki patlatmalara asla izin veilmemelidir.
5-Şehrin hidroelektrik potansiyelinin belirlenmesi ve fayda analizinin yapılması, yapılacak olan fayda analizlerinde olası kuraklıkların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Enerji yatırımlarının planlamasında her bireyin su hakkının dikkate alınmalıdır. Özellikle'de enerji yatırımlarında son on yılların veya 50 yılın debi ortalamaları değil 2013-2014 verileri kullanılmalıdır.
6- Su ile ilgili birlik ve kooperatiflerin kurulmalıdır. Yapılacak olan etkin sulama yöntemlerinin uygulanmasında bu birlik ve kooperatiflerden üzerinden daha verimli bilgi aktarımı sağlanacaktır. Tarımsal sulamada etkin sulama yöntemi uygulayan çiftçilere teşvik ve onurlandırıcı desteklemelerin yapılmalıdır.
7- Su kirliliğine sebep olan her türlü etmene karşı mücadele edilmelidir. Akarsu yatağı ve akarsu kenarlarındaki kirletici etki oluşturan işletmeler gözden geçirilmelidir. Kimyasal kirliliğe neden olan işletmelerin derhal uyarılması gerektiği gibi evsel kirlilik ve suni gübre kullanılması konusunda toplumu bilinçlendirici faaliyetler yürütülmelidir.
8- Su israfı konusunda çalışmalar yapılmalı ve kamuoyunu bilinçlendirici faaliyetler düzenlenmelidir. Broşür, yerel gazete ilanları, konferans, panel gibi etkinliklerin altyapısı zaman kaybetmeden oluşturulmalıdır.
9- İl merkezi, ilçeler ve köylerde şebeke kayıplarının belirlenmelidir. Özellikle il belediyesi ve ilçe belediyelerinde depolardan çıkan su debileri ile tahsilatı yapılan su debileri arasındaki farklar belirlenmelidir. Alınacak kararlarla özellikle okul, hastane vb. sosyal donatılar başta olmak üzere iş yeri ve konutlardaki tesisat ve armatür ( musluk ) kaçaklarını tespit edilmeli ve önleminin alınması gerekmektedir.
10- Şehrin yeraltı su envanterinin oluşturulması için gerekli çalışmaların yapılmalıdır. Olası ciddi kuraklıklar için çözüm senaryolarını belirlenmeli ve bu konuyla ilgili il merkezinde halkın katılabileceği çalıştayların düzenlenmesi gerekmektedir.
11- Su konusunda yıllardır akademik çalışma yürüten Gümüşhane Üniversitesi öğretim görevlilerinin bu platforma dahil edilmeleri gerekmektedir. Atılacak her adımın bilimsel olması iyi bir sonuç almada etkili olacaktır.
12- İlgili bakanlık ve bakanlıklardan bu toplantılardan çıkacak sonuçlar çerçevesinde bütçe talebinde bulunulması için siyasiler tarafından zemin oluşturulması ve katkı sağlanması gerekmektedir.
Yaptığı açıklamada son yıllarda ülke genelinde etkin şekilde kuraklık yaşandığını hatırlatan Oral, 2014 yılı yaz ayında yüzyılı aşkın süredir aktığı bilinen su kaynaklarının kuruması, kırsal kesimde yaşamı zorlaştırmakta ve bu durumun insanları endişeye sevk ettiğini belirterek, “Bütün canlıların en temel ihtiyacı olan su, Gümüşhane Valiliği tarafından 26.12.2014 tarihinde düzenlenen ''etkin su kullanımı'' konulu toplantıda masaya yatırılmıştır. Son yıllarda ilimizde görülen kuraklıklardan dolayı karşılaşılan sorunların ele alındığı ve kuraklıkla mücadele için düğmeye basıldığı bu çalışma kesinlikle tüm illerimizde örnek alınıp uygulanacak niteliktedir. TEMA Vakfı genel merkezi ile paylaştığımız bu çalışmayı il temsilciliklerimiz kanalı ile tüm illerde örnek çalışma olarak gösterilmesi için gerekli adımları atacağız. Ülke çapında tüm Valiliklerde benzer amaç doğrultusunda platformların kurulması için ön ayak olarak yaygınlaşmasını sağlayacağımız gibi, kurulan bu platformlar sayesinde tutulan envanterlerin bir sonuç raporu haline getirilmesi ve dünyaya örnek çalışma olarak sunulması için üzerimize düşen tüm sorumlukları yerine getireceğiz.” dedi.
Oral, TEMA Vakfı Gümüşhane Temsilciliği olarak Gümüşhane Valiliği tarafından düzenlenen ''etkin su kullanımı'' konulu toplantıya ve izlenecek yolların belirlenmesine katkı sağlamak amacı ile atılacak adımlarla ilgili önerilerini şöyle sıraladı:
1- Şehrin su potansiyelinin belirlenerek su sicilinin oluşturulmalı, Suların kalite ve kirliliğinin güncel verilerle belirlenmesi gerekmektedir.
2- Gölet ve sedde'ler gibi yüzey sularını biriktirici yatırımların yapılması ve yapılacak olan yüzey su biriktirmelerinde buharlaşmayı engelleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir. ( Gölet yapımında dar vadi seçimi, üzeri kapalı sistem v.b)
3- Sulak alanlarda yapılacak her türlü çalışmada doğal yaşamın göz ardı edilmemesi ve bu hususta gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Özellikle yeraltı su kaynaklarını besleyen akarsu yataklarının yapılaşmaya açılmaması için tedbirler alınması gerekmektedir.
4- Madencilik sektörü ve yol inşaatlarında yapılan patlatmalar iyi denetlenmeli ve yeraltı suları açısından risk oluşturacak nitelikteki patlatmalara asla izin veilmemelidir.
5-Şehrin hidroelektrik potansiyelinin belirlenmesi ve fayda analizinin yapılması, yapılacak olan fayda analizlerinde olası kuraklıkların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Enerji yatırımlarının planlamasında her bireyin su hakkının dikkate alınmalıdır. Özellikle'de enerji yatırımlarında son on yılların veya 50 yılın debi ortalamaları değil 2013-2014 verileri kullanılmalıdır.
6- Su ile ilgili birlik ve kooperatiflerin kurulmalıdır. Yapılacak olan etkin sulama yöntemlerinin uygulanmasında bu birlik ve kooperatiflerden üzerinden daha verimli bilgi aktarımı sağlanacaktır. Tarımsal sulamada etkin sulama yöntemi uygulayan çiftçilere teşvik ve onurlandırıcı desteklemelerin yapılmalıdır.
7- Su kirliliğine sebep olan her türlü etmene karşı mücadele edilmelidir. Akarsu yatağı ve akarsu kenarlarındaki kirletici etki oluşturan işletmeler gözden geçirilmelidir. Kimyasal kirliliğe neden olan işletmelerin derhal uyarılması gerektiği gibi evsel kirlilik ve suni gübre kullanılması konusunda toplumu bilinçlendirici faaliyetler yürütülmelidir.
8- Su israfı konusunda çalışmalar yapılmalı ve kamuoyunu bilinçlendirici faaliyetler düzenlenmelidir. Broşür, yerel gazete ilanları, konferans, panel gibi etkinliklerin altyapısı zaman kaybetmeden oluşturulmalıdır.
9- İl merkezi, ilçeler ve köylerde şebeke kayıplarının belirlenmelidir. Özellikle il belediyesi ve ilçe belediyelerinde depolardan çıkan su debileri ile tahsilatı yapılan su debileri arasındaki farklar belirlenmelidir. Alınacak kararlarla özellikle okul, hastane vb. sosyal donatılar başta olmak üzere iş yeri ve konutlardaki tesisat ve armatür ( musluk ) kaçaklarını tespit edilmeli ve önleminin alınması gerekmektedir.
10- Şehrin yeraltı su envanterinin oluşturulması için gerekli çalışmaların yapılmalıdır. Olası ciddi kuraklıklar için çözüm senaryolarını belirlenmeli ve bu konuyla ilgili il merkezinde halkın katılabileceği çalıştayların düzenlenmesi gerekmektedir.
11- Su konusunda yıllardır akademik çalışma yürüten Gümüşhane Üniversitesi öğretim görevlilerinin bu platforma dahil edilmeleri gerekmektedir. Atılacak her adımın bilimsel olması iyi bir sonuç almada etkili olacaktır.
12- İlgili bakanlık ve bakanlıklardan bu toplantılardan çıkacak sonuçlar çerçevesinde bütçe talebinde bulunulması için siyasiler tarafından zemin oluşturulması ve katkı sağlanması gerekmektedir.