Türk Ocakları Gümüşhane Şubesi tarafından ‘Ocakbaşı’ sohbet programlarının ilkinde Türkiye’nin yaşayan önemli siyaset bilimcilerinden Gümüşhaneli hemşerimiz Dr. Mustafa Çalık misafir edildi.
Farklı konularda uzman isimlerin katılımcılarla bir araya getirileceği “Ocakbaşı” sohbeti Kemaliye Camii oasajındaki dernek merkezinde gerçekleştirildi.
Vatandaşların yoğun ilgi gösterdiği programa ayrıca çevre illerden de katılım oldu.
Kısa süre önce kurulumunu tamamlayarak hızlı bir şekilde faaliyetlerine başladıklarını ifade eden Türk Ocakları Gümüşhane Şube Başkanı Talat Ülker, “İstedik ki ilk programımızı ağabeyimiz, Gümüşhane’nin Türkiye genelinde fikir hayatında iftihar kaynağı olan Mustafa Çalık ile başlayalım. Geçen ay itibari ile ocağımızın kuruluşunu tamamladık. Üye yazımlarımız devam etmektedir. İlerleyen günlerde daha güçlü daha büyük olarak devam edeceğiz” dedi.
“Avrupa’yı feodaller yönetti”
Çok farklı meseleler üzerinde değerlendirmelerde bulunan Dr. Mustafa Çalık, ağırlıklı olarak Alman modernleşmesi, Rus modernleşmesi üzerinden Türkiye ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Avrupa’nın Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasından sonra büyük bir kargaşanın içine sürüklendiğini kaydeden Çalık, “Otorite parçalanmış, feodal otoriteler ortaya çıkmıştır. 15. Asra kadar Avrupa feodal otoritelerin tahakkümünde kalmıştır. Kilise ve feodal ittifak bir arada Avrupa’yı yönetmiştir. Merkezi hükümetlerin ortaya çıkışı bu yüzden 15. Asra kadar gecikmiştir” diye konuştu.
“Avrupa’yı biz birleştirdik”
Avrupa’nın kendisini toplama sürecinde Türklerin çok büyük etkisi olduğunu ifade eden Çalık, “Osmanlı diye bir şey ortaya çıktı. Kısa sürede bütün Akdeniz havzasını eline geçirdi. Daha 14. Asrın ortalarında balkanlara geçti. Sırp Sındığı savaşı ile Sırp krallığı ile karşılaşılmıştır. Bizim balkanlardaki ilk imtihanımızdır. Balkanlardaki en büyük krallık olan Sırplarla boy ölçülmemiştir. Avrupa da şöyle bir kanaat hâsıl olmuştur ki, balkanlarda Sırpları yenen herkesi yener. Akabinde Kosova, Niğbolu ve peş peşe gelen dâhiyane sultanlar Avrupa’da beka problemini ortaya çıkarmıştır. 1844 yılında Varna da birleşik bir haçlı ordusunun yenilmesi Avrupa’yı iyice korkutmuş ve birleştirmiştir. Bu çare arayışı Osmanlıyı durdurmak için yöneldikleri bu aba bütün Avrupa’yı birleşmeleri gerektiği fikrine itmiştir” ifadelerini kullandı.
“Birçok konuda Avrupa’yı etkiledik”
Avrupa’nın çare arayışının onları Osmanlıyı incelemeye yönelttiğini belirten Çalık, “Bizdeki merkeziyetçi yapı onlara ilham oldu. Kendileri de merkezi bir yapı kurmuşlardır. Bu bir meziyettir. Avrupalılar bugün mahalli idarelerde çok başarılılar. Çünkü bin senelik bir tecrübeleri var. Bizde ilk mahalli idareler tanzimattan sonra kurulmuştur. Avrupa’nın uzun süren iç savaşlarından sonra kurduğu merkezi hükümetlerinin önünde iki örnek vardı. Biri daha eski ir örnek ROMA, diğeri daha yakın bir örnek olan Osmanlıydı. Daha çok Osmanlıyı örnek aldılar ve birçok müesseseyi Osmanlıya göre tesis ettiler. Zaman içerisinde bizim divan teşkilatı Avrupa sitemini etkilemiştir. Bizim klasik yönetimimiz çağdaş parlamentarizmin doğumuna sebep olmuştur bir noktada. Çok yakındır birbirlerine. Divan sistemi kabine olarak Avrupa’ya geçti sonra II. Mahmut döneminde tekrar bize geri geldi” diye konuştu.
“Geçmişimizi bilerek Milli olmak zorundayız”
Milliyetçiliğe birazda dışarıdan bakılması gerektiğini ifade eden Çalık, “İyi hoş biz kendimize içerden bakıyoruz da birazda dışarıdan bakmamız lazım. Dünyanın gittiği istikametten kendimize bakmamız lazım. Birbirimize Türklüğü Müslümanlığı anlatmaya doyamıyoruz da acaba dışarıdan nasıl görünüyoruz. Ezcümle bize anca kendimizin yapabileceği, elbette hikmeti de mümin sıfatıyla yitiğimiz göreceğimiz bize çok esaslı bir pedagoji lazım. 3 yaşından itibaren namaz surelerini öğreteceğiz, türkü öğreteceğiz Türkçe öğreteceğiz geçmişimizi öğreteceğiz geleceğimizi göstereceğiz. Çocukluktan yetişkinliğe kadar sadece mekteplerde değil ev hayatında sokakta yapacağız bunu” ifadelerini kullandı.