“Fay, kırık olarak da bilinir, kıvrılmalar sonucu oluşan kırılmalarda gözde fark edilebilecek ölçüde bir kayma bir yer değiştirme meydana gelmesi sonucu oluşur. Kırıkların uzunlukları boyunca jeolojik tabakalar iki ayrı blok halinde yer değiştirir. Bir kırığın fay olabilmesi için fay aynası, tavan ve taban blokları ve atım'a gerek vardır”. Kimi zaman normal, kimi zaman ters, kimi zamanda bir doğrultu boyunca gelişir bu kırık sistemleri. Aktif olanları veyahut işlevini tamamlayanları vardır. Canlı yaşantı sistematiği gibi değildir, fay hareketleri. Aktif iken pasif, pasif iken de aktif hale gelebilirler. Farklı gerilmeler veyahut deformasyonlar vs. vs. ile ölü iken birden dirilebilir bile bu zonlar.
İdeolojiler de öyle değil midir? Dönemsel bazda her türlü gerilme ve bunalıma bağlı olarak, farklı eylem ve farklı söylemler ile gelişmezler mi? Diri olanları vardır, kitleleri peşinden sürükleyen. Ölü olanları vardır, bir köşeye atılmış hareketini ve misyonunu tamamlamış gibi görünen, lakin uygun zaman ve uygun şartları yakalayınca, bir ölü fay misali, gerilme ve kırılma ile tekrardan hareketini ve sarsıntılarını hissettiren.
İş o dur ki, hem hanenin hem de ülkenin aktif olan kadar, aktif olmayan fay hatlarını da bilebilmek. Aktif olmasa bile, hanede bu kırık hatlarını bilmek, işin ehli tarafından çok zor değildir. Örneğin; kaba bir tabirle jeolojik manada Harşit vadisi bir ölü faydır. Farklı renk ve dokudaki kayaçlar ve bunların yapısal olarak duruşları ve vadinin içerisinde ki birçok iz, bir zamanlar aktif bir fay olduğuna da şahitlik etmektedir. Lakin burada en önemli unsur ise şudur; hareketinin olmaması, onun kırılgan olmadığı veyahut bir gün tekrar dirilmeyeceği, kırılmayacağı, anlamı da taşımamaktadır.
Benzer durum, hanenin düşünce yapısı içinde geçerli değil midir? Hanede farklı renkler ve farklı görüşler vardır. Hanenin yüzyıllardır gelmiş geçmiş çeşitliği bunun en büyük örneğidir. Hanenin artıları, eksileri, hanenin fikir insanları, hanenin bürokratları, hanenin o eşsiz benzersiz altın kalpli halkı ve vicdanları, ciddi anlamda önemsenmesi gereken bir kültür birikiminin izlerine sahiptir. İşte bu izler, hane içinde bizlerin göremediği veya görmezden geldiği, fakat oldukça kırılgan ve hareketini tamamlamış gibi görülen, fikri fay hatlarının mevcut olduğunun en büyük göstergesidir.
Bu sebeple hanede ölmüş bitmiş gibi görünen, lakin zihinlerde yer tutmuş ve aktif hale gelince veyahut masaya elini vurunca, haneyi sallayabilecek, haneyi titretebilecek bu değer yargıları birikim hatlarına dikkat edilmelidir. Bu hatların sahibi olan bireylere de gereken saygı ve gereken ilgi itina ile gösterilmedir. Dönemsel bazda popülaritesi yüksek olmak haneyi tanımak değildir. Mesele, ok yayından ayrılmadan önce, hanenin değerler yargısı bakiyesini iyi tanıyıp algılamak ve hanede yürütülen tüm politikalarda misyonunu tamamlamış gibi görünen, kırılgan hatların bam teline basmamaktır.
Birçok cevherin ve madenin oluşmasına sebep olan, aklın almayacağı bir güç ile birbiri üzerinde sürtüşen fay hatları, hareketlerini tamamlayıp müthiş bir zenginliği ve birikimi, üzerinde yaşayan canlılara sunmuşlardır. Ne kadar gerilseler, sürtünseler ve sürekli hareket etmeye çalışsalar da aynı ortamı birlikte paylaşabilmeyi ve çeşitliliklerini bir arada sunmayı başarmışlardır.
Bizlere düşen ise; çeşitliliklerimiz ve farklılıklarımızla, saygı içerisinde bir ve birlikte yaşayabilmek ve hanenin kırılgan olan fikri fay hatlarına dikkat edebilmektir.
