Zigana'nın zirvesinde adeta kıyamet kopuyordu. Yerdeki karlar gökyüzüne çıkıyor, fırtına uğultusu insanın kulaklarını deliyordu. Göz gözü görmüyordu. Can, Ayşe ve Halil dışında hepsi Lütfi Ağanın malikanesindeydiler. Bidondan...

-Durmayın! …durmayın!... Çabuk olun! … çabuk olun! … beni takip edin çığ geliyor!... Katırlara bir solukta bindiler 'deh” deyip, dağın zirvesine doğru hızla sürmeye başladılar. Katırlara durmadan 'deh” diyorlardı. En arkadan...

-Ayşe'nin dışında hepimiz bir aradayız. Ömer, sen de gel. Konuşacaklarımızı ablana anlatırsın. -Olur Mahmut emmi. -Şimdi, bu toptancı Cemil, şeker çuvallarını buraya yıktırdı. Bize sevk parasını fazlasıyla verdi. Bize düşen...

-Ana, ben yarın kasabaya gidip geleceğim. -Hayırdır oğul, ne işin var kasabada? -İşim yok hem biraz hava alacağım hem de Arap'ı bir kıştır koşturmadım, biraz koşturacağım. -Burada koştur Can. -Burada rahat koşacağı yer yok ana....

Günler günleri kovalıyordu. Ağır kış yavaş yavaş yerini bahara bırakıyordu. Karlar eriyor, kuru dereler bile coşuyordu. Eriyen karlar Avliyana köyünün içini adeta balçığa çeviriyordu. Kış mevsiminde buzdan yürünmeyen köy içindeki...

Dışarıda kar olanca hızı ile yağıyordu. Avliyana, adeta kara teslimdi. Akşam saatlerinde başlayan kar yağışı öğle saatlerine kadar sürmesi sonucu kar kalınlığı bir metreyi bulmuştu. Toprak damlı evlerin karları bu kez tapanla değil...

Can'ın da yardımıyla şeker çuvalları yıkıldı, Şişman Mahmut'un ardiyesine taşındı. Mahmut emmi: -Çok yorulduk Can, sadece dağda bir saatlik mola verdik. Hayvanları Hayri Ağanın hanına çekelim de Ali Osman'ın kahvesinde...

Ardasa kasabasının semt pazarıydı. Köylerden gelen kadınlar kuru fasulye, ceviz, lahana, tereyağı, peynir, çökelek gibi köylerde üretilen ürünlerden satıyorlardı. Dışarıdan gelen seyyar satıcılar ise ayrı yerlerde tezgahlarını kurmuşlardı....

-Gülsüm bu nasıl iştir? -Ne nasıl iştir? -Daha ne olacak kızlarımızın başka köylere verilmesine kocalarımız hepsi de 'evet” dedi. -Ne olmuş ana 'evet” dedilerse? -Daha ne olacak kızım, seni şimdi komşu köyden bir genç isterse...

Karlı günler birbirini kovalıyordu. Zigana Geçidi'nde kar bir metreyi bulmuştu. Ciharlı'ya kadar kar inmemişti ama köyün yukarısı karla kaplıydı. Karlı günlerin ardından açan güneş, insanlara umut veriyordu. Güneş onlar için...

Deli Osman, elinde kavalı 'düt düt” hem öttürüyor hem de söylüyordu. Köyde kimi kimsesi yoktu. Tek odalı evde yalnız kalıyordu. Ana ve babası Erzincan depremi sırasında yıkılan evlerinin enkazı altında kalarak hayatlarını yitirmişti....

Adisa köyünü geçen Can, Yazılıtaş Geçidi'ne yaklaşıyordu. Gece ilerledikçe yüksek tepelerde uluşan kurt sesleri Yazılıtaş Geçidi'ndeki çağlayan sesine karışıyordu. Hilal şeklindeki ay yükselmiş, çevreyi az da olsa aydınlatıyordu....

Kahveci Ali Osman ile vedalaşan Can, Arap'ı bağladığı ağaçtan çözdü, eyeri kontrol etti. Kolanı sağlam olduğunu görünce, dizginleri eline alarak fırıncı Mehmet'in fırını önünde durdu. Fırından yeni çıkarılan ekmeklerin...

Bir gün önce yağan kar Avliyana köyünü de beyaza bürümüştü. Tapanlarla toprak damlı evlerin karları atılıyordu. Ahırdan çıkarılan inekler, öküzler, koyun ve keçiler çeşmeye götürülüyor, içiriliyordu. Zigana'ya yakın yükseklikteki...

Ömer, sabah erkenden kalktı, ablasının geceden bıraktığı çantayı aldı, sessizce odasından çıktı, doğruca kahveye geldi. Çay kazanının altına dünden hazırladığı ince odunları koydu, yaktı. Laz Hasan kahvehaneyi kapatmadan önce çay...

-Ula Temel. -Buyur emmi? -Koş kemençeyi al da gel. Şöyle felekten bir gece çalalım. Hadi durma. -Hemen emmim. -Ne olacak kemençe Mahmut ağa? -Ne olacak çalıp eğleneceğiz. -Düğün değil bayram değil, ne eğlenmesi? -Can geldi ya, kutlamayalım...

Ömer koşarak eve geldi. Oğlunu nefes nefese gören anası Meryem: -Hayırdır Ömer, nefes nefese kaldın, ardından kovalayan mı var?  -Yok ana, ablama haber vermeye geldim. -Neyi haber vereceksin? -Onlara rehberlik eden Can adında biri varmış....

Lütfi ağanın dediği gibi oldu. Dışarıda zil gibi güneş vardı. Kadriye ana çoktan kalkmış, dükkanın sobasını yakmıştı. Can, yavaş yavaş doğruldu: -Çok uyudum ana. -İyi oldu, uyumam. -Dayım yok mu? -Kalktı iner şimdi. Sobayı yakmamı...

Çay ile bir şeyler atıştıran Can, kahvecinin parasını ödedikten sonra dışarı çıktı. Kar dışarıda sepeliyordu. Atına binerek köyden çıktı. Yükseklere çıktıkça kar yağışı hızını daha da artırıyordu. Şeker'in çeşmesine...

Seher ana, Can'ın yola çıkmasından sonra hazırladığı bir tencere yahni yemeğini Partal Mustafa'nın evine getirdi. Kapıyı çaldı. Kapıyı açan Ayşegül'e:  -Kızım yemek çok sıcak ellerim yandı, diyerek kapıdan içeri...

Mahmut Emmi, Temel, Dursun, Abdullah ve Şükrü, Laz Hasan'ın kahvesinde koyu bir sohbete dalmışlardı. İki kez gittikleri Şeyran'da aldıkları ücret ile kış boyu çoluk çocuğunun nafakalarını karşılayacaklardı. En çok üzüldükleri...

Maçka'nın en güzel ve en büyük köylerindendi Ciharlı köyü. Zigana'nın kuzeyinde kalan köy sonbaharın son ayı kasım bile hala yeşilliğini koruyordu. Sararan gürgen ağaçlarının yaprakları altın sarısı ile ayrı bir güzellik...

Can'ın salda taşınan cansız bedenini Dulağası Yaylası'na kadar getirildi. Sal yavaşça yere konuldu. Bayramın Cemil, yaylada kalan Osman ile Ömer'e Can'ın ana ve babasını sordu. -Kulübedeler, yanıtını aldı. -Beyim, cenazeyi...

Ayşe de ipe asılıyordu. Yavaş yavaş ipi çekiyorlar, Can da yavaş yavaş yukarıya doğru çıkıyordu. Yerinde duramayan Ayşe: -Abdullah abi dikkat edin, ip sakın kopmasın. -Kopmaz Ayşe, onlar yağlı iplerdir, nice yükler taşımıştır. -Tamam...