İYİ ÖĞRETMEN VE NİTELİKLERİ

  Barbara Keebler’e göre iyi öğretmenin on özelliği vardır. Bu özellikleri sıralayacak olursak:

• “Öğretmen saygın bir kişiliğe sahip olmalıdır. Sınıf ortamında her fikri ve görüşü hoşgörüyle karşılar ve değerlendirir. Öğrencide güven duygusunu uyandırır. Öğretmenin tavrı öğrenciye itici gelmemelidir.
• İyi bir öğretmen, okul ortamını ev ortamı kadar sıcak ve çekici kılmalıdır.
• İyi öğretmen erişilebilir, azimli ve meraklıdır. Sorunu olan öğrenciye en kısa sürede ulaşır. İyi öğretmen, aynı zamanda iyi bir dinleyicidir. Öğretmen sıkıntılarını ve sorunlarını okul bahçesinin kapısında bırakır. Sorunlarını okula taşımaz.
• İyi bir öğretmenden öğrencilerinin beklentisi vardır. Öğretmen büyük başarıların destekleyicisidir.
• Büyük bir öğretmen, öğrencisine her zaman yüksek kalitede eğitimi amaçlar. İyi öğretmen, öğretim stratejileri, yöntem ve teknikleriyle diğer öğretmenlere yön göstericidir.
• Büyük bir öğretmen, her zaman öğrencileriyle iletişim durumundadır. Sınıfta, öğlen yemeğinde vb. Her derste farklı öğretim yöntem ve tekniği kullanmalıdır.
• Büyük öğretmen, yetenekli bir liderdir. Yapmış olduğu eylemlerinde idare ile iletişime geçer, uyumludur. Okul idaresinin kararlarına katılır. Takım ruhuyla hareket eder. Öğretmendeki takım çalışması kültürü, öğrencilerde liderlik yönünü güçlendirme bakımından önem taşır.
• Büyük bir öğretmen, çalışmalarında her zaman esnektir. Her öğrencinin farklı düzeyde olduğunu bilir.
• Büyük bir öğretmen, meslektaşlarıyla sürekli işbirliği içindedir. Her zaman için öneri ve yardım söz konusu olmalıdır. Öğretmenler, birbirlerinin yardımcısı ve yol arkadaşıdır. Bu durum onların işbirliğine dayanır. Büyük bir öğretmen fırsatları iyi değerlendirir. Kendisini yetiştirmek için eleştirileri fırsata dönüştürür. Önerileri dikkate alır.
• İyi bir öğretmen, bütün alanlar için profesyonelliği hedefler. Beceri ve hazır bulunuşluk düzeyi yüksek olmalıdır. İletişim becerisi güçlü olan bir öğretmen, yönetici, öğrenci ve veli ile diyalog kurmalıdır. Bu durum kendisine saygınlık kazandıracaktır” (Keebler, 2007).

Yukarıdaki özellikler, bir öğretmeni beceri sahibi ve farklılık yaratan kişi yapacaktır. Bazı öğretmenleri de beceri sahibi olma yönünde çalışmaya yöneltecektir. Her ne düzeyde olursa olsun farklılık ve yaratıcılık gösteren her öğretmen, öğrencinin dünyasında unutulmayacak bir fark doğuracaktır. Sonuç olarak da öğrencinin düşünce dünyasında yarattığı fark, onu “unutulmaz” kılacaktır. İdeal öğretmen, gerçekte var olmayan; fakat her öğretmenin içinde ulaşılacak bir model olarak yaşayan ve onu kendisine çeken, benzetmeye çalışan idealize edilmiş bir tiptir.

İdeal, öğretmeni her sabah uyandırır, ona okulunu, öğrencilerini düşündürür. Her öğretmenin içinde böyle bir ideal vardır. İdeal, öğretmene ciddiyet kazandırır. Bu ciddiyet görev sorumluluğunu amaçlar. İyi bir öğretmende bulunması gereken birinci özellik görev sorumluluğudur.

Görev sorumluluğunun en anlaşılır örneği, öğretmenin dersine zamanında girmesi ve yine zamanında dersten çıkmasıdır. Zaman başlı başına bir disiplin ve ölçüdür. Disiplin ve ölçü, insana şekil verir. Çocuk, ailede değil, okulda zamanın, ölçünün, görev ve sorumluluğunun ne demek olduğunu öğrenir. Öğretmen görev sorumluluğuna sahip olmalıdır.

Öğretmen, eğer bu noktalarda yeterli değilse öğrencinin böylesi bir dersten faydalanması mümkün değildir. Öğretmen, görev duygusu, ciddiyet, disiplin ile sınıf ortamında bulunması gereken ortamı sağladıktan sonra dersine başlar. Öğretmen, sınıfa girmeden önce öğrencilerine ne öğreteceğini bilmelidir. Elinde ne öğreteceğine ilişkin hatırlatma notları olmalıdır. Bu hazırlık öğretmenin yol haritası olacaktır.

Düşüncelerine bu yolla çeki düzen veren öğretmen, dersini daha akıcı ve verimli işlemiş olur. Hazırlıksız girilen bir sınıfta üretkenlikten söz edilemez. Hazırlıksız ve plansız girilen bir derste öğretmen, önceden söylediklerini tekrar tekrar söylemek durumuna düşer. Öğrenci, bu tür bir davranış karşısında derse olan ilgisini kaybedecektir.

Öğretmeninin derse hazırlıksız girdiğini hemen anlayacak ve öğretmeninin dersine verdiği önemi kavrayacaktır. Sonuç olarak da öğrenci öğretmenine olan güvenini kaybedebilir. Öğretmen, her şeyden önce düşünen ve öğrencilerini düşündüren insandır. İnsanın dış dünyada karşılaştığı her şey somut iken yalnız düşüncesi soyuttur. Bilginin harmanlandığı, kültürün yoğrulduğu dünya düşünce dünyasıdır. Kitapların insandaki etki gücü bu duruma bağlıdır. İyi yazılmış kitaplar iyi arkadaşları yansıtır (Kaplan’dan, Pir, 1997).

Öğretmen, donanım düzeyine göre öğrencisine örnek olur, onlara okumayı sevdirir. Öğrenci, kitaplar üzerinde düşünmeyi başardığında pek çok sorun ortadan kalkacaktır. Bizim bütün tarihimiz, öğretmenin yükseltildiği devirlerde şan ve şerefle medeniyet ve ahlakın zirvelerine tırmanmış; öğretmenin alçaltıldığı devirlerde ise uçurumlara yuvarlanmıştır. Öğretmenin alçaltılması, onun devlet emrinde bir bende durumuna getirilmesiyle başlar (Topçu’dan, Pir, 1997).

Aklınız ve gönlünüzle yolunuz açık; alnınız ak olsun.